Tại sao những người tập luyện thường xuyên lại có một tâm trạng tích cực, khả năng giải quyết vấn đề linh hoạt và một tâm trạng hạnh phúc? Điều này xuất phát từ việc tập luyện tác động lên não bộ, kích thích sản sinh các “hormone hạnh phúc” nhằm giải tỏa tâm trạng căng thẳng.
Cùng Exciter Sports tìm hiểu về chủ đề này nhé.
Hormone hạnh phúc là gì?
Hormone trong y khoa được hiểu là một loại chất dẫn truyền thần kinh được sản sinh bằng cách nhận tín hiệu từ cơ thể. Mỗi hormone sẽ có một vai trò khác nhau đối với cơ thể, có thể tốt hoặc có thể gây hại đến sức khỏe tinh thần và tâm trạng.
Hoạt động truyền dẫn này được thực qua đường máu, vòng tuần hoàn máu dọc theo cơ thể đến các cơ quan tiếp nhận. Khi các bộ phận chức năng tiếp nhận các hormone, lúc này, cách các tế bào phản ứng lại với các hormone đó.
Còn về hormone hạnh phúc. Đây là một thuật ngữ được dùng để nói về các hormone sản sinh tự nhiên trong cơ thể, với chức năng tạo ra cảm giác hạnh phúc, niềm vui và gia tăng trạng thái tích cực. Khi tâm trạng khỏe khoắn sẽ bổ trợ rất nhiều cho hoạt động đời sống.
Có 3 loại hormone hạnh phúc bạn cần biết.
Endorphin và cơn đau
Endorphin là một hormone peptit, được sản xuất nhờ vào tuyến yên và tổng hợp trong hệ thần kinh trung ương. Những tín hiệu về cơn đau được chất dẫn truyền thần kinh là endorphins gửi về. Vì thế sự có mặt của endorphin sẽ giúp tâm trạng bớt căng thẳng và lo âu. Nồng độ endorphin tăng lên khi bạn tham gia vào các hoạt động như ăn uống, tập luyện và quan hệ tình dục.
Cách mà endorphin tác động đến tâm trạng đó là giảm đau một cách tự nhiên. Có những cơn đau cơ quan buộc phải dùng thuốc, nhưng khi bạn có một tâm trạng và tinh thần bất ổn thì hormone hạnh phúc endorphin là một liệu pháp hoàn hảo.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh được lợi ích của endorphin đối tâm trạng như giảm trầm cảm, giảm bớt lo lắng và căng thẳng. Khi bạn tự tin và lạc quan, bạn sẽ hiểu được giá trị của bản thân và từ đó, gia tăng lòng tự trọng theo một hướng tích cực.
Serotonin và trầm cảm
Cũng tương tự như endorphin, hormone hạnh phúc mang tên serotonin đóng vai trò duy trì sự cân bằng tâm trạng. Khi nồng độ serotonin xuống thấp, hãy cẩn thận vì có thể bạn đang mắc bệnh trầm cảm.
Mặc dù khoa học chưa tìm ra được cách đo lường độ thấp của serotonin trong não bộ. Nhưng xét về mặt thực tế, không nên để chất dẫn truyền thần kinh này bị tụt giảm vì có thể gây ra những tác động không tốt đến tâm trạng.
Về nguồn gốc, serotonin là tiền chất của hormone melatonin, được sản xuất từ tuyến tùng nằm phía sau hộp sọ. Khi bạn ở trong bóng tối, cơ thể được kích hoạt để tiết ra melatonin đưa cơ thể vào giấc ngủ dễ dàng hơn.
Nghiên cứu đã chỉ mối liên kết giữa tập luyện và serotonin. Sự tác động tích cực do tập luyện mang đến cảm giác hạnh phúc đúng nghĩa. Khác xa với cảm giác khi dùng các chất kích thích gây hại đến não bộ.
Chỉ đơn giản là một nụ cười từ crush, Exciter Sports chắc chắn ngày hôm đó bạn đã rất vui vẻ do serotonin được tiết ra vừa phải.
Dopamine và hứng khởi
Khi nhắc đến dopamin – một loại neurotransmitter (chất dẫn truyền thần kinh), bạn sẽ nghĩ gì?
Nếu bạn chưa biết, hãy nghe qua bài Dopamine do 7UPPERCUTS trình bày, đảm bảo bạn sẽ lờ mờ đoán ra chức năng của dopamine đối với việc cải thiện tâm trạng.
Chính xác là, dopamine sẽ mang đến niềm hứng khởi, vui vẻ, cảm giác hạnh phúc khi được giải phóng với số lượng lớn. Ngoài ra, hóa chất dopamine còn tạo động lực, tăng cường sự tập trung và khả năng ghi nhớ cực tốt. Ngược lại khi nồng độ dopamine giảm xuống đồng nghĩa rằng bạn đang bị hao hụt năng lực, bị tác động xấu gây giảm động lực làm việc và thiếu đi sự nhiệt tình vốn có.
Chuyên gia khuyến khích bạn nên tập luyện thường xuyên sẽ hỗ trợ sự tăng lên của dopamine trong não bộ, điều chỉnh hoạt động của cơ thể. Nhất là với những người bị Parkinson lại rất cần việc tập luyện để kích thích sản xuất dopamine.
Vận động sẽ hạn chế sự sụt giảm dopamine, kích thích cơ thể sản xuất đều đặn hơn, tạo cảm giác vui vẻ và cải thiện tâm trạng
Còn một loại hormone khác có tên là oxytocin. Thường được gọi là hormone tình yêu, là chất xúc tác giúp kết nối mối quan hệ giữa người với người.
Tập luyện tác động sâu đến quá trình cải thiện tâm trạng
Qua những thông tin về 3 loại hormone hạnh phúc, cách chúng được sản sinh và có những tác động nào đến tâm trạng, Exciter Sports tin rằng bạn đã nắm bắt cũng như hiểu hơn về nền tảng của endorphin, serotonin và dopamine.
Vậy như thế nào là tác động sâu?
Thông thường, chúng ta sẽ tìm đến các hoạt động giải trí như ăn uống, xem phim, vui chơi, thậm chí là khóc để giải quyết tâm trạng. Ngày trước ít ai nghĩ đến việc tập luyện để cải thiện cảm xúc, vì cho rằng vận động chỉ thêm mệt và rắc rối.
Thật may khi quan điểm về sức khỏe của nhân loại ngày nay đã được thay đổi theo hướng tích cực. Ngoài rèn luyện thể chất, chúng ta còn chú trọng về sức mạnh tinh thần. Người sở hữu sức mạnh tinh thần tốt sẽ biết cách giải quyết những vấn đề trong đời sống, nhìn mọi thứ với mặt tích cực nhất.
Cùng với cảm giác hạnh phúc, sản sinh ra những hormone hạnh phúc mang đến nhiều lợi ích về sức khỏe tổng thể và trên hết là tinh thần.
Không cần liên tục, chỉ cần đều đặn
Một nghiên cứu chỉ ra rằng tập luyện trong 40 phút đã tác động ngay lập tức đến tâm trạng, không nhất thiết phải kéo dài vài tuần. Tinh thần khác với thể chất. Những tế bào luôn được liên tục thay mới, tốt hay xấu còn phải phụ thuộc vào những yếu tố khác.
Khi bạn dừng việc tập luyện, các tế bào già sẽ không chết đi, thay vào đó, những tế bào này sẽ kết hợp tạo thành những khối u ác tính, gây nên các căn bệnh mãn tính, ung thư. Làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng đời sống và giá trị tinh thần.
Đừng quá lo lắng rằng bạn phải tập luyện 7 ngày/tuần. Các cơ bắp là một yếu tố cấu thành nên cơ thể của bạn, chúng cũng cần được nghỉ ngơi sau thời tập luyện. Vì vậy, độ thường xuyên của tập luyện tối thiểu là 3 ngày/tuần, trong đó:
- 10 – 15 phút dưới ánh nắng mặt trời: sản sinh hormone hạnh phúc serotonin, endorphin
- 30 phút tập luyện: giúp giải endorphin
- Thiền định sẽ sản xuất hormone hạnh phúc dopamine
Khi bạn thực hiện đều đặn các hoạt động tập luyện này, chắc chắn sẽ tác động tích cực đến quá trình cải thiện tâm trạng. Hãy để tinh thần được thoải mái, quan trọng là bắt nguồn từ việc tự nguyện tập luyện của bản thân. Gò bó chính mình theo những khuôn khổ, dù có tốt đến đâu cũng không mang lại hiệu quả cao. Hormone hạnh phúc càng không được sản sinh đúng hướng, dễ gây sự bất mãn giữa cơ thể và suy nghĩ.
Không chỉ là tập luyện
Chế độ ăn uống và ngủ đủ giấc luôn là hai yếu tố gắn liền với tập luyện. Dù bạn muốn sản sinh hormone hạnh phúc, tập luyện hiệu quả, xây dựng một tâm trạng tốt, đều phải thực hiện đồng đều 3 yếu tố này.
Ăn uống đầy đủ, đủ bữa, đủ chất sẽ tạo ra nguồn năng lượng để tập luyện. Ngủ đủ giấc sẽ hồi phục sức năng lượng để cơ thể sử dụng cho ngày hôm sau. Và khi tập luyện đều đặn, sẽ thúc đẩy mạnh mẽ chức năng của hệ tiêu hóa và tạo cơn mệt mỏi để đi vào giấc ngủ sâu hơn.
Đây là những gì Exciter Sports muốn truyền tải đến các bạn, về sự tác động của tâm luyện tới quá trình cải thiện tâm trạng nhằm sản sinh hormone hạnh phúc. Mong rằng bạn sẽ đạt được mục tiêu tập luyện bằng những nỗ lực của chính mình.
_______________________________________
